Samorządowe stypendia również dla uczniów uczących się poza granicami jst Jest stanowisko MEN

W odpowiedzi na interpelację poselską ministra edukacji odniosła się do kwestii szczegółowych warunków udzielania pomocy dzieciom i młodzieży pobierającej naukę na terenie danej JST. 

Barbara Nowacka powołała się na art. 90t ust. 1 ustawy o systemie oświaty, z którego wynika, że ednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć regionalne lub lokalne programy wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży oraz regionalne lub lokalne programy wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży, natomiast zgodnie z art. 90t ust. 4 u.s.o. w przypadku przyjęcia programów, o których mowa w ust. 1, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa szczegółowe warunki udzielania pomocy dzieciom i młodzieży pobierającej naukę na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego bez względu na miejsce zamieszkania, formy i zakres tej pomocy, w tym stypendia dla uzdolnionych uczniów oraz tryb postępowania w tych sprawach, uwzględniając w szczególności przedsięwzięcia sprzyjające eliminowaniu barier edukacyjnych, a także osoby lub grupy osób uprawnione do pomocy oraz potrzeby edukacyjne na danym obszarze.

Nowelizacja ustawy z 2018 roku zastąpiła wyrazy „dzieciom i młodzieży” wyrazami „dzieciom i młodzieży pobierającej naukę na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego bez względu na miejsce zamieszkania”.

„Intencją wprowadzenia zmiany brzmienia ww. przepisu, było szeroko rozumiane dobro ucznia i zawarcie w ustawie przepisów nieograniczających niektórym dzieciom i uczniom możliwości skorzystania z pomocy, którą ustanawia organ prowadzący szkołę, do której uczęszczają” – zaznacza Barbara Nowacka 

Zdaniem ministry edukacji nie można jednak postrzegać przepisów ustawy w oderwaniu od „samej istoty samorządności”. Ministra powołała się również na dotychczasowe orzecznictwo.

„Także w dotychczasowym orzecznictwie sądowoadministracyjnym dotyczącym przypadków, w których pomocą w ramach programów, o których mowa w art. 90t u.s.o., obejmowano wyłącznie uczniów uczęszczających do szkół prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego lub położonych na jej terenie, dominujący jest pogląd, że w przypadku uchwalania programów dotyczących wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży lub programów wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży, na podstawie art. 90t u.s.o. nie jest dopuszczalne określenie grupy beneficjentów ww. programów z pominięciem dzieci i młodzieży będących mieszkańcami danej jednostki samorządu terytorialnego” – napisała Barbara Nowacka

Ministra edukacji podkreśla, że pomoc dla dzieci i uczniów nie powinna być ograniczona jedynie do uczniów uczących się w szkole na terenie danej jst. 

„Nie wydaje się zatem uzasadnione, aby z literalnego brzmienia przepisu art. 90t ust. 4 u.s.o. („dzieciom i młodzieży pobierającej naukę na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego bez względu na miejsce zamieszkania”) wywodzić, że jednostka samorządu terytorialnego może przyznawać stypendia jedynie dla uczniów szkół, które funkcjonują na jej terenie, wyłączając tym samym uczniów zamieszkujących na terenie tej jednostki samorządu terytorialnego, ale uczęszczających do szkół na terenie innej jednostki samorządu terytorialnego” – podkreśla ministra edukacji 

W ocenie Barbary Nowackiej należy przyjąć, że organ stanowiący jst wydając uchwałę w powyższej sprawie „powinien uwzględnić nie tylko dzieci i młodzież zamieszkałe na terenie tej jednostki samorządu terytorialnego (zarówno uczęszczające do szkół położonych na terenie tej jednostki samorządu terytorialnego, jak i uczęszczające do szkół położonych na terenie innej jednostki samorządu terytorialnego), lecz także dzieci i młodzież niezamieszkałe na terenie tej jednostki samorządu terytorialnego, ale uczęszczające do szkół na jej terenie”. 

W odpowiedzi na poselską interpelację zaznaczono jednocześnie, że MEN rozważa ewentualne wprowadzenie zmian przepisu art. 90t ust. 4, obowiązującego od 2018 roku, by uniknąć w przyszłości wątpliwości interpretacyjnych ze strony jednostek samorządu terytorialnego.

mo/