Wiceprezes NIK: skala nieprawidłowości w Narodowym Instytucie Samorządu Terytorialnego poraża

Według NIK, kwota niecelowych i niegospodarnych wydatków poniesionych przez NIST w latach 2019-2023 wyniosła 1,1 mln zł i stanowiła 23,7 proc. łącznych wydatków w ww. latach, pomniejszonych o koszty wynagrodzeń osobowych i bezosobowych. Zdaniem wiceprezesa NIK Jacka Kozłowskiego skala tych nieprawidłowości w odniesieniu do budżetu NIST "jest porażająca".

NIK negatywnie oceniła sposób zarządzania Narodowym Instytutem Samorządu Terytorialnego (NIST) w latach 2019-2024. Kontrolerzy stwierdzili m.in. niecelowe wydatki oraz wykorzystanie zasobów Instytutu do celów prywatnych. Łącznie zakwestionowano prawie jedną czwartą wydatków NIST dokonanych w latach 2019-2023.

"Budżety NIST są niewielkie, bo i instytucja jest niewielka. Budżety roczne NIST nie przekraczają 3 mln zł. Natomiast, jeżeli skalę stwierdzonych nieprawidłowości odniesiemy do tych budżetów i przedstawimy ją w formie względnej, to ta skala stwierdzonych nieprawidłowści względna w odniesieniu do tych budżetów poraża. Poraża w równie wielkim stopniu jak te setki milionów złotych zmarnotrawionych w KOWRze, czy w Funduszu Sprawiedliwości lub Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych" - powiedział Kozłowski podczas konferencji prasowej.

Wśród niecelowych wydatków NIK wskazała m.in. organizację 66 seminariów skierowanych do podmiotów niezwiązanych z samorządem terytorialnym, jak koła gospodyń wiejskich, uniwersytety trzeciego wieku, organizacje rolnicze czy zrzeszające seniorów, emerytów i rencistów. Na organizację tych wydarzeń wydano blisko 360 tys. zł.

Kontrolerzy zakwestionowali także nadmiarowe wydatki na reprezentację (419,6 tys. zł), w tym na zakupy gadżetów reklamowych oraz usługi zlecane w ramach uczestnictwa w piknikach Zarządu Województwa Łódzkiego (jak wykonywanie zdjęć w tzw. fotobudkach, serwowanie popcornu czy waty cukrowej).

Wśród niegospodarnych działań wskazano również wynajmowanie przez Instytut samochodu służbowego, na który przez 2,5 roku wydano 122,5 tys. zł, przy cenie zakupu wynoszącej w 2020 r. ok. 100 tys. zł.

Za niecelowe uznano też zatrudnienie dwóch pracowników, którzy nie wykonywali lub wykonywali w ograniczonym zakresie pracę na rzecz Instytutu. Łączne koszty zatrudnienia tych osób w okresie objętym kontrolą wyniosły 199 tys. zł.

Kontrolerzy zakwestionowali także wykorzystywanie przez dyrektor NIST zasobów Instytutu w ramach prowadzonych przez nią kampanii wyborczych w latach 2019 i 2023. Pracownicy Instytutu byli w tym czasie wykorzystywani m.in. do prac polegających na zbieraniu głosów poparcia, przygotowaniu materiałów wyborczych, rozdawaniu ulotek i umieszczaniu ich w skrzynkach pocztowych, czy też rozwieszaniu banerów wyborczych w różnych miejscowościach okręgu wyborczego, z którego dyrektor Instytutu kandydowała do Sejmu RP.

Kontrolą NIK objęto funkcjonowanie Instytutu w latach 2019-2024.

Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego to jednostka podległa MSWiA, której zadaniem jest badanie i wspieranie samorządności w Polsce. Wśród głównych zadań instytucji jest wspomaganie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, w tym reprezentowanych w niej związków samorządowych.

W lipcu 2024 roku zmieniono kierownictwo NIST. Nowym dyrektorem został prof. Paweł Swianiewicz, a jego zastępcą dr Julita Łukomska.

mp/ agz/